Zimowiska - Wintershagen

Zimowiska - wieś w gminie Ustka, wchodząca w skład sołectwa w Grabnie. Przed 1945 r.była ona podzielona na dwie części: Wintershagen A i Wintershagen B. Tą ostatnią przemianowano po II wojnie światowej na Grabno. Już w XIV w. wieś była w rękach rodziny von Winterfeld, która wymarła w XVII w. Ostatnim przedstawicielem rodu był Niclaus von Winterfeld. Do dzisiaj w miejscowym kościele znajdują się ślady pochówków przedstawicieli tej rodziny. W 2 poł. XVIII w. właścicielem wsi był podporucznik Gwardii Królewskiej Otto Friedrich Graf von Podewils, który sprzedał ją swojemu dzierżawcy Johannowi Kratz. Po jego śmierci w 1822 r. wieś przechodzi na własność jego synów. Gustaw Kratz otrzymał Zimowiska A, a jego brat Heinrich Zimowiska B. W 1859 r. Zimowiska A dzięki małżeństwu przechodzą na własnośc Konrada von Uckermann. Po jego śmierci w 1910 r. wieś przejął jego najstarszy syn Konrad, Georg Uckermann, który zmarł w Zimowiskach w 1922 r. Po śmierci Georga Uckermann majątek przechodzi w ręce Ernsta, Henninga Uckermann, który zginął w Rosji w 1944 r.
Wintershagen B (Zimowiska) po śmierci Johanna Kratz przejął jego syn Heinrich. Po jego śmierci majątek przechodzi w 1872 r. na własność jego syna Carla, który powiększył dobra rodzinne o wieś Strickershagen (Przewłoka). Jego przedwczesna śmierć doprowadziła do przejęcia majątku przez jego syna Leo, który sprzedał najpierw wieś Przewłokę, a następnie w 1914 r. Zimowiska B niejakiemu Mach. Ostatnim właścicielem wsi Zimowiska B był Pan Boenisch. Po wojnie Zimowiska B przemianowano na Grabno.

Kościół

Wszyscy mieszkańcy Zimowiska byli wyznania ewangelickiego i należeli do parafii w Zimowiskach, która została przeniesiona 1 października 1909 r. do Ustki. W skład parafii w Ustce (1940 r.) wchodziło 5 miejscowości: majątek ziemski i gmina wiejska Wintershagen (Zimowiska), Strickershagen (Przewłoka), Nesekow (Niestkowo) i Stolpmünde (Ustka). Łącznie liczyła ona 5157 osób. Przed 1 października 1909 r. w skład parafii wchodziła również miejscowość (Arnshagen) Charnowo. Pierwszym proboszczem w Zimowisku był Nikolaus Rutnick. W 1518 r. Pastor z Zimowiska Jakob Knade jako pierwszy kaznodzieja protestancki w Niemczech zawarł związek małżeński.

Szkoła 

W roku 1932 w Zimowiskach istniała jednostopniowa szkoła powszechna. Ostatnim niemieckim nauczycielem był Wilhelm Braatz.

Ostatnie dni wojny

Dnia 6 marca 1945 r. dotarł z Ustki rozkaz ewakuacji mieszkańców wsi. Wczesnym rankiem następnego dnia jedna z kolumn ruszyła w kierunku Słupska, lecz z powodu dużej ilości uchodźców grupa nie była w stanie dotrzeć do celu i zawróciła. Druga grupa dotarła tylko do Wytowna i tam została zaskoczona przez Rosjan. Został tam wówczas zastrzelony leśniczy Müller, który był w mundurze i posiadał broń. Wieś Wintershagen została zajęta przez Rosjan 8 marca 1945 r. Ponieważ leżała ona w strefie zaporowej, wszyscy mieszkańcy otrzymali nakaz opuszczenia domostw. Znaleźli czasowe schronienie we wsiach Widzino, Pieszcz, Reblino. Po około 4-6 tygodniach przymusowo ewakuowani mogli powrócić do swoich domów ograbionych przez żołnierzy rosyjskich. W majątku utworzono rosyjską komendanturę. Pierwsi Polacy osiedlili się w Wintershagen w lipcu 1945 r. Miejscowość przemianowano na Zimowiska. Pierwszym osadnikiem był stolarz, jeniec z obozu pracy Wytowno-Zimowiska. Akcja przesiedleńcza niemieckich mieszkańców wsi trwała do 2 września 1946 r. Poprzez obóz zbiorczy w Szczecinie zostali oni skierowani do Salzkotten w okręgu Büren w Westfalii. W 1948 r. Rosjanie przekazali majątek w Zimowiskach pod zarząd polski. Straty wojenne wśród niemieckiej ludności cywilnej wynosiły 4 zabitych i 17 zaginionych. W szeregach armii niemieckiej poległo 8 mieszkańców wsi.

Cmentarze

Cmentarz przykościelny

Cmentarz parafialny

Pochowani na cmentarzu ewangelickim 

Mieszkańcy Zimowiska (Wintershagen) polegli podczas wojen 

Źródło:
1. Karl Heinz Pagel, Der Landkreis Stolp in Pommern, Bonn 1989, ss. 1017-1021.