Kluki - Klucken

W skład Kluk wchodziły trzy osady: Kluki Smołdzińskie, Kluki Żeleskie i Kluki Ciemińskie. Rozproszenie zabudowań na tym terenie wynikał z przyczyn geologicznych. Był to teren bagienny poprzetykany piaszczystymi pagórkami. Kluki Żeleskie położone były między Klukami Smołdzińskimi a rzeczką Pustynką. Do nich należała również kolonia Pawełki. Osada ta należała do rodziny von Bandemer z Żelaza. Kluki Żeleskie zanotowano w dokumentach po raz pierwszy pod koniec XVIII w. pod nazwą Slensche Kluken. Kluki Ciemińskie położone były na południe od Kluk Smołdzińskich, nad zachodnim brzegiem jeziora Łebsko. Powstanie tej osady jest związane z majątkiem w Cieminie, który początkowo był własnością rodziny von Stojentin, a następnie rodów von Puttkamer, Zitzewitz i Weiher. Największą spośród trzech osad była Kluki Smołdzińskie. Wieś najpierw należąca do rodziny Tessenów, później weszła w skład domeny książęcej. Administracyjnie wszystkie te części traktowane były jako całość, a łączna powierzchnia ich gruntów wynosiła około 160 ha. W 1939 r. w Klukach mieszkało 618 osób. 

Rolnictwo, handel i rzemiosło

W 1939 r. w Klukach było 117 gospodarstw rolnych, w tym:
- 56 o powierzchni od 0,5 ha do 5 ha,
- 54 o powierzchni od 5 ha do 10 ha,
- 7 o powierzchni od 10 ha do 20 ha.
We wsi znajdowała się karczma prowadzona przez Wilhelm′a Dargosch′a. Działała ośmioosobowa kapela i chór, były także zespoły sportowe: drużyna piłki nożnej i siatkówki. Funkcjonowały tutaj sklepy prowadzące handel artykułami spożywczymi i mięsem.

Skoła 

Już w 1738 r. w Klukach istniała szkoła, która znajdowała się w zwykłej chałupie. W 1863 r. na wydzielonej do tego celu działce wybudowano murowaną szkołę z dwiema izbami lekcyjnymi i mieszkaniami dla nauczycieli. Na początku XX wieku budynek został rozbudowany. W 1932 r. była to już szkoła powszechna 4-stopniowa z 3 nauczycielami. Do szkoły uczęszczało wówczas 145 uczniów. Ze względu na dużą ilość uczniów, nauka odbywała się na dwie zmiany. 

Kościół

Wszyscy mieszkańcy Kluk byli wyznania ewangelickiego. Kluki Smołdzińskie i Żeleskie należały do parafii w Smołdzinie. natomiast Kluki Ciemińskie do parafii w Główczycach. 

Ostatnie dni wojny i pierwsze lata powojenne

Kluki zostały zajęte bez walki 9 marca 1945 r. Ze względu na położenie wsi w strefie nadmorskiej, pod koniec marca wszyscy mieszkańcy wsi zostali zmuszeniu do opuszczenia miejscowości. W większości udali się do Grapic. Do swoich domostw powrócili w maju 1945 r. W 1946 r. we wsi pojawili się pierwsi Polacy. Został ustanowiony polski burmistrz. W nocy z 2 na 3 stycznia 1947 r. rozpoczęło się przymusowe przesiedlenie mieszkańców za Odrę. Pozostała część mieszkańców została uznana za polskich Kaszubów. Wręczono im polskie dokumenty. Część Niemców oddała je. Jednym z nich był Otto Reimann, który został za ten czyn aresztowany 4 października 1952 r. i osadzony na 3 miesiące w areszcie w Koszalinie. Natomiast jedna z mieszkanek wsi Rutha Kötsch stanęła w obronie autochtonów. Dzięki m.in. niej przyznano autochtonom pomoc materialną oraz dano prawo udziału w zarządzaniu wsią. Na miejsce polskiego sołtysa, który faworyzował polskich osadników, mianowano na te stanowisko Ruth Kötsch, która funkcję tą pełniła w latach 1950-1953. Była ona jedną z niewielu osób, które zintegrowały się z polską społecznością. Za współpracę z polskimi władzami została przez większość autochtonów uznana za zdrajcę. Mimo tak silnego oskarżenia, dalej angażowała się w sprawy wszystkich mieszkańców wsi. Współtworzyła skansen Wsi Słowińskiej w Klukach, którego została pracownikiem w 1963 r.
W pierwszej połowie lat siedemdziesiątych XX w., w ramach akcji łączenia rodzin, nastąpiła masowa emigracja ostatnich autochtonów z Kluk do Niemiec. Przestają istnieć Kluki Żeleskie, Kluki Ciemińskie i Pawełki. W Klukach Smołdzińskich spadła liczebność mieszkańców.
 

Cmentarz

 Pochowani na cmentarzu w Klukach

Mieszkańcy Kluk (Klucken) polegli i zmarli z odniesionych ran

Źródło:
1. http://www.muzeumkluki.pl/historia_wsi.html 
2. Karl Heinz Pagel, Der Landkreis Stolp in Pommern, Bonn 1989, ss. 640-642.