Gogolewo
Banner

Gogolewo - Alt Jugelow 

Gogolewo - wieś sołecka w gminie Dębnica Kaszubska. Pierwsza wzmianka o miejscowości pojawia się w dokumencie z 1229 r., kiedy to książę pomorski Barnim II potwierdził własność zakonowi Joannitów. Już w XIV w. wieś należała do rodziny von Zitzewitz. W roku 1837 Friedrich von Zitzewitz sprzedał Gogolewo i Gogolewko za 48000 talarów Frankensteinowi. W 1859 r. Gogolewo zostaje sprzedane za 34000 talarów rodzinie Sievert. W 1924 r. właścicielem wsi jest Gerhard von Heymann, a następnie w 1938 r. majątek przechodzi na własność Dietricha von Heymann. 

Rolnictwo, handel i rzemiosło

W 1938 r. majątek w Gogolewie wynosił 294 ha, w tym było: 182 ha gruntów ornych, 5 ha łąk, 10 ha pastwisk, 55 ha lasów, 38 ha nieużytków i 1 ha powierzchni wodnych. W zabudowaniach gospodarczych znajdowało się 10 koni i 30 sztuk rogacizny. Poza majątkiem we wsi znajdowały się 43 gospodarstwa rolne, w tym:
- 14 o powierzchni 0,5 ha do 5 ha,
- 4 o powierzchni 5 ha do 10 ha,
- 14 o powierzchni 10 ha do 20 ha,
- 11 o powierzchni powyżej 20 ha.
Największe gospodarstwa rolne posiadali: Eduard Bottin - 35 ha, Fritz Marske - 33 ha, Bernhard Marzke - 32 ha, Hermann Nagel - 26 ha, Karl Timmrock - 25 ha i Bernhard Albrecht - 22 ha. W 1941 r. działały we wsi dwa zakłady budowlane: Paul´a Damaschke i Erich´a Höppner.

Kościół

Mieszkańcy Gogolewa byli w większości wyznania ewangelickiego i należeli do parafii w Łupawie, a tym samym do okręgu kościelnego Słupsk - Stare Miasto. Tylko czterech mieszkańców tej miejscowości deklarowało wyznanie katolickie (1925 r.).

Szkoła

W 1932 r. we wsi działała dwustopniowa szkoła powszechna z jednym nauczycielem. Nowa, jednoklasowa szkoła z warsztatem i budynkiem gospodarczym została poświęcona 4 lipca 1937 r. Nauczycielem tej szkoły był Reinhold Reinke.

Ostatnie dni wojny 

Gogolewo zostało zajęte przez wojska radzieckie 4 marca 1945 r. Rosjanie weszli do wsi od strony Kotowa. Między godziną 21 a 22 podpalili stodołę w majątku, w której było wielu uchodźców. Obyło się bez ofiar. Burmistrz wsi Leo Noftz został aresztowany i wywieziony. W Wielkanoc 1945 r. Rosjanie zarekwirowali całą trzodę. Natomiast 1 lipca oddział żołnierzy radzieckich zarekwirował zboże i odtransportował do młyna Kauffman & Sommerfeldt w Słupsku. W styczniu i lutym 1946 r. wybito około 2000 owiec. Pierwsi polscy osadnicy przybyli do wsi w październiku 1945 r.  
Straty wojenne wśród ludności cywilnej Gogolewa wynosiły 14 zabitych i 23 zaginionych. W szeregach armii niemieckiej poległo 20 mieszkańców tej miejscowości. 

Cmentarz

Data założenia: Brak dokładnych danych. Istniał w II połowie XIX w.
Wyznanie / parafia:  Ewangelicki / parafia w Łupawie. 
Status:  Nieczynny. 
Położenie:  Na północny-wschód od wsi, na skraju lasu. 
Współrzędne geograficzne:  N 54°22’551” E 17°22’319” 
Powierzchnia:  ± 5500m2
Układ przestrzenny:  Cmentarz posadowiony na płaskim terenie, na planie prostokąta na linii wschód - zachód. Granicę cmentarza wytyczają drzewa świerkowe. Wejście na teren pochówkowy znajdowało się od strony północnej. Zmarłych chowano twarzą na wschód. W części południowo-wschodniej cmentarza znajdowała się kwatera dziecięca.
Drzewostan i roślinność:  Drzewa: świerk, / roślinność: barwinek. 
Najstarszy zachowany element:  Krzyż żeliwny upamiętniający Alberta Stiewe zmarłego 3 lutego 1882 r.
Zachowały się: 
  • drzewa świerkowe wytyczające granicę cmentarza,
  • 2 krzyże żeliwne osadzone w granitowych podstawach,
  • 1 krzyż żeliwny bez kamiennej podstawy, 
  • 13 granitowych podstaw pod żeliwne krzyże,
  • 1 żeliwna tablica inskrypcyjna,
  • fragment krzyża betonowego,
  • 1 krzyż betonowy,
  • 1 granitowy obelisk,
  • 2 nagrobki betonowe,,
  • 13 betonowych obrysów mogił,
  • 1 nagrobek w kształcie ściętego pnia drzewa bez tablicy inskrypcyjnej,
  • 1 fragment żeliwnego przęsła z ogrodzenia okalającego grób,
  • 19 fragmentów z rozbitych nagrobków.

 

Pochowani na dawnym cmentarzu ewangelickim

Nazwisko Imię Tytuł / oznaczenie Data urodzenia Data śmierci
Burzlaff geb. Stiewe Johanna 23.09.1834 06.12.1910
Keinke Anna 29.10.1882 10.04.1893
Keinke Marie - 21.09.1878 28.03.1893
Kroll  Karl Dożywotnik (status) / mąż Theresy z dm. Klemer. 13.03.1847  21.02.1935 
Kroll geb. Klemer  Therese  Żona Karla Kroll.  03.12.1860  01.09.1939 
Marzke  August  Gospodarz.  09.12.1874  14.03.1936 
Marzke Walter - 04.04.1911 13.01.1913
Stiewe Albert Bernhard - 08.01.1878 03.02.1882
Wilke Bertha - 08.12.1879 14.03.1931
Wilke Albert Dożywotnik (status). 10.06.1848 21.01.1908

 

Mieszkańcy Alt Jugelow [Gogolewo] polegli w wojnach

Stopień Nazwisko Imię Data urodzenia Data śmierci Wiek / miejsce śmierci / uwagi
- Otto Karl --.--.---- 14.05.1916 Nauczyciel.

Źródło:
1. Karl Heinz Pagel, Der Landkreis Stolp in Pommern, Bonn 1989, ss. 376-378.