Karżniczka - Karstnitz
Karżniczka - wieś sołecka w gminie Damnica. W 1939 r. mieszkało tutaj 291 osób, w 61 gospodarstwach domowych (dane z 17 maja). W 1493 i 1538 r. wieś była własnością rodziny von Bandemer. W 1546 r. książę Barnim przekazał ją w lenno kapitanowi Bartholomäusowi Schwave z Bytowa. W późniejszych latach była ona lennem rodziny Wobesersch, a od 1686 r. von Puttkamer. Majątki w Karżniczce i Bięcinie należały do rodziny von Puttkamer do 1945 r., tj. przez 259 lat. Powierzchnia majątku w Karżniczce wynosiła (w 1938 r.) 966 ha. Jego ostatni właściciel - Boguslaw von Puttkamer w ostatnich tygodniach wojny walczył na terenie Czech. Dostał się do niewoli amerykańskiej na terenie Bawarii. Po zwolnieniu z niewoli osiadł w Ratzeburgu. Zmarł w Lubece w 1974 r.
W 1910 r. Karżniczkę odwiedziła księżna i królowa Auguste Victoria, która położyła kamień węgielny pod budowę szpitala okręgowego dla chorych na gruźlicę.
Kościół
Mieszkańcy wsi byli wyznania ewangelickiego i należeli do parafii w Zagórzycy, a tym samym do okręgu kościelnego Słupsk - Stare Miasto.
Szkoła
W miejscowości istniała jednostopniowa szkoła powszechna z jednym nauczycielem. Jako ostatni uczyli tutaj: Max Hauser i Willi Strelow.
Ostatnie dni wojny
Na początku 1945 r. mieszkańcy wsi czynili przygotowania do ewakuacji przed zbliżającymi się od zachodu wojskami radzieckimi. Rankiem 8 marca 1945 r. kolumna miejscowej ludności ruszyła w kierunku Łebienia, a następnie Rzechcina. Celem ich marszu były porty Zatoki Gdańskiej. W czasie marszu uchodźcy zostali otoczeni przez Rosjan i zawróceni do Karżniczki. Rodzinie właściela majątku w Karżniczce udało się ewakuować z Pomorza drogą morską. Statek na którym płynęli wpadł na minę na wysokości miasta Fehmarn. Załoga i uchodźcy zostali uratowani. Wieś została zajęta przez wojska radzieckie 8 marca 1945 r. Powstała wówczas komendantura, której komendantem został były jeniec wojenny. Wieś została przekazana pod zarząd polski dopiero w październiku 1951 r. Straty wojenne wśród ludności cywilnej Karżniczki wynosiły 6 zabitych i 23 zaginionych. W szeregach armii niemieckiej poległo 18 mieszkańców tej miejscowości.
Cmentarz
| Data założenia: | Brak danych. |
| Wyznanie / parafia: | Ewangelickie / parafia Zagórzyce. |
| Status: | Nieczynny |
| Położenie: | Na północny-zachód od miejscowości. Po prawej stronie traktu prowadzącego do Grąsina. |
| Współrzędne geograficzne: | N 54°28’944” E 17°09’427” |
| Powierzchnia: | ± 2500 m2. |
| Układ przestrzenny: | Położony na wzniesieniu terenu, na planie prostokąta, na linii północny-zachód - południowy-wschód. Wejście na teren cmentarza znajdowało się od strony południowo-wschodniej. Nie zachowała się aleja prowadząca do terenu pochówkowego. Granicę terenu wytyczał wał ziemny o wysokości ± 0,5m. Nie zachował się układ kwater oraz grobów. Teren został wchłonięty przez las. |
| Drzewostan i rośliny: | |
| Najstarszy zachowany element: | Brak. |
| Zachowały się: |
|
| Uwagi: | Teren cmentarza został zniwelowany. Granitowe podstawy pod krzyże żeliwne zostały złożone przy wejściu na teren pochówkowy. |
Mieszkańcy Karstnitz [Karzniczka] polegli lub zaginęli podczas wojen
| Stopień | Nazwisko | Imię | Data urodzenia | Data śmierci | Miejsce śmierci / wiek / uwagi |
| Musketier | Greinke | August | --.--.---- | --.--.---- | Zaginął podczas wojny prusko-francuskiej 1870 - 1871. |
Źródło:
1. Karl Heinz Pagel, Der Landkreis Stolp in Pommern, Bonn 1989, ss.590-593.